O le a le mea o le a totoe mo tupulaga o lalovaoa?

11 January 2016, 12:00AM

Tusia - Samantha Goerling

Faaliliu e Seagaitumua Tupuola

 

O se tamaitai faipisinisi logologa o Moe Lei Sam, ua popole i le lumana’i o tagata Samoa. 

Ona o le lolofi mai o pisinisi a tagata mai fafo ma malagalaga a’e solo i le salafa o le atunuu aemaise ai lava i totonu o le vaega o faleoloa e faatau ta’itasi oloa, fai mai Ms. Lei Sam o le aofai o pisinisi o loo faafoe e tataga o le atunuu ua amata ona mu-itiiti i se tulaga uiga ese. 

O se tamaitai Samoa ma lona tupuaga mai Saina, ua matua popole lava Ms. Lei Sam i le fetuleni mai o ituaiga o faleoloa o Asia, ma ua faamalosia ai ona leai ni pisinisi a tagata Samoa. 

 “Ou te talitonu  o le manatu o le Palemia o i tatou o tagata faailoga tagata i taimi uma lava tatou te lagā lenei mataupu,” o lana faaaliga lea.

“O a’u foi o le Saina. O a’u o le ‘afa Saina. Na matou amata o matitiva lava, e le pei o Saina fou, e na ona o mai lava i totonu ma aumai uma a latou pisinisi tetele.”.E ui lava ina tele pisinisi fou ua faavaeina, na te lei molimauina lava soo se avanoa tau galuega e maua mai ai mo tagata o le atunuu ona o a latou pisinisi.

“E aumai a latou lava tagata, a latou lava tagata faigaluega.” E faapito le popole o Ms. Lei Sam i le aofai o faleoloa laiti ia tapunipuni i totonu o Samoa. Fai mai a ia e mafua lea tulaga i le vave o le faalauteleina o se tauvaga e le talafeagai mai pisinisi e pulea e tagata Asia.

O le maumau o pisinisi laiti, e tusa ai ma Ms. Lei Sam, e faapito lona manino lelei i sauniga faapitoa e pei o le Kirisimasi ma le Tausaga Fou. Ina ua mavae le maua o se aofai maulalo o tagata faatau i le Aso o Tina talu ai, na ia maua ai ma le ofo e faapea sa i ai se tauvaga fou i totonu o lea vaega.  “Matou te le’i i loa o loo i ai se faleoloa o le isi Saina. Sa latou faatauina atu oloa mo le tala e tasi,” o lana faaaliga lea. Na tuua’ia e Ms. Lei Smoa le malo. 

Fai mai le tamaitai o loo una’ia e le malo teugatupe mai fafo e ala i le igoa o le tauvaga ma le atiina a’e matua leai lava ni puna’oa tau tupe a tagata Samoa e tauva ai.  “Afai latou te (tagata e pulea Pisinisi  Saina) mafai ona aumai oloa mai fafo, o le mea mautinoa-o le a latou totogi le Tiute –e sa’o, le uta, le uafu.

Ma e faapefea la ona matou totogi na mea?” Ua uma ona ia vaaia le anoano o faleoloa laiti ua tapunipuni tumau ae o le isi tulaga o le tasi o nei mea e soso’o ma se faleolo tele fou lea na ia vaaia a’o alu atu lana taavale i le malae vaalele i le Tausaga Fou, ma ua mau pea i lona mafaufau. O atugaluga o Ms. Lei Samoa e faasino i le lumana’i, e faavae i luga o le faateteleina o le mativa ma le toatele o tagata ua i’u ina leai ni a latou pisinisi. 

O le Mativa i totonu o Samoa o se mataupu lea na teena talu ai nei e le Palemia o Tuilepa Sailele Malielegaoi –fai mai e leai se mativa.

Ae ui o lea, e matua teena e Ms. Lei Sam lea tulaga.

 “O loo i ai tamaiti laiti o loo faatauina atu oloa i luga o alatetele,” o lana faaaliga lea. “i Aso uma. O le tasi tamaititi laititi na ‘ou ala ai i luga ona ua moe o ia i luma o lo’u faleoloa. Na ‘ou tagi ona sa fesavalia’i solo o ia i se aso vevela e pei o lenei aso ma ua na le mafai foi ona faatau atu soo se mea-ma o lea na moe ai i fafo i luma atu o lo’u faleoloa. E le momomo lou loto i lena mea?  “Fai mai le Palemia e leai se mativa. Leai se mativa i totonu o Samoa. Solē! O lena e taatia tonu lava i ou vae.” E ui lava ina naunau lona loto ona o le tulaga talu ai nei lava o tagata e malaga mai Saina, ae na una’ia Ms Lei Sam ina ia faamanino ona atugaluga e faavae i luga o nei mataupu, ae le o le faasinosino vale.

Na manino mai talu ai nei feteenaiga ina ua ulufia e se vaega o alii Saina le faleoloa o Ms, Lei Sam. O se tasi o i latou na o’o atu ia Ms. Lei Samoa ma fesili pe o se faleoloa Saina, lea na vave ona maua le tali “leai” Na ta’ua e faapea o le tali a lea alii, “No gooda, no gooda. E tele tupe a tagata Saina.” Na maua Ms. Lei Sam i le ita ona o lea fetaiaiga ma sa mafaufau pe na atagia ai ni uiga lautele  o “tagata Saina fou”i totonu o Samoa. “Na matua ‘ou ita lava. O le ala lea o loo tilotilo ai tagata Saina ia i tatou? No gooda no gooda tagata Samoa talu ai e tele tupe a tagata Saina?”

O mataupu na ia lagā e auga uma lava i ona atugaluga mo le lumana’i ma ua valaauina ai e Ms. Lei Sam soo se tagata e lagolagoina ona atugaluga ina ia fesootai atu ia te ia.

11 January 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>