Alii Tinei-Mu mitamita ua iloga lana Tautua

By Pai Mulitalo Ale 11 May 2016, 12:00AM

A’o manatunatu le atunuu e aloa’ia tagata tinei-mu uma i le vaiaso talu ai, o se alii tinei-mu ua faamalolo litaea ma sa avea muamua ma Komesina o Auaunaga Tau Tinei-Mu, o Asuao Taalili Williams, sa tulai ma le mitamita i totonu o ana paaga.

I le matua i tausaga e 71, e malamalama lelei Asuao i tauiviga o loo uia e le toatele o alii tinei-mu. I le avea ma tagata tinei-mu, o lona talitonuga o le mafai ona galue lelei i lalo o ia faigata, pe a fua l le le-‘a’u’a’u o alamanuia-e le faigofie. 

 “O se galuega patino lea ou te mitamita ai i taimi uma,” o le faaaliga lea a Asuao. Fai mai Asuao ua talafeagai i Auaunaga Tinei-Mu ona i ai so latou aso faapitoa talu ai-o le vaega tele o le galuega e mafai ona lilo i le vaai. 

Fai mai a ia o taimi uma lava latou te maua ai se valaau, e tumau pea ona avea ma mataupu le ola ma le oti.

 “O se galuega mata’utia, e mafai ona tupu soo se mea,” o lana faaaliga lea. “E ono mafai ona tupu i se vaalele, se vaa poo se fale tele. O le mea lea-e tatau lava ona e matua sauni mo le mea e sili ona leaga.”E ui lava ina aoaoina tagata tinei-mu, ae fai mai a ia –o faalavelave eseese latou te manaomia foi tali eseese. “O le pogai lena e aoaoina ai latou ina ia lava tapena i taimi uma,” o lana faaaliga lea.

A tilotilo i le tele o tausaga ua mavae, fai mai Asuao e umi le ala na savalia e Auaunaga Tinei Mu a Samoa. “Sa na o le tasi lava le loli tinei-mu sa ia i matou ma o lena sa fuafua e tautuaina le atunuu atoa,” o lana faaaliga lea.

O se tasi o faalavelave aupito i tele na tupu i le faagasologa o lo latou taimi o le faalavelve lea na tupu i le falemeli ma le fale teuoloa i luga o le uafu i Matautu lea na mu i le 1983. Fai mai Asuao o loo manaomia nisi tagata tinei-mu ma e tatau ona matua aoaoina lelei i latou, latou te manaomia foi le aoaoina i fafo ina ia mafai ai ona faamasani i latou i isi alamanuia ma mea faigaluega ia e le o maua e Samoa. O le lu’itau aupito i tele o loo feagai ma le tatou Auaunaga Tinei Mu o le itiiti o alamanuia ua ia i tatou.

Fai mai Asuao o loo i ai se mana’oga tau tagata faigaluega ma e tatau foi ona matua aoaoina lelei tagata tinei-mu. E tatau foi i tagata tinei-mu ona fai ni o latou inisiua talu ai-o le galuega o loo latou faia e matua mata’utia tele ma e tatau i le atunuu ona galulue faatasi ma le Pulega. Fai mai Asuao e manaomia nisi mea faigaluega mo le Pulega, ma nisi nofoaga e tatau ona faatu i vaega eseese o Upolu ma Savaii.

Sa galue Asuaso e avea ma tagata tinei-mu i le Auaunaga Tinei-Mu a Aukilani mai le 1966 i le 1975. Ona malaga atu ai lea o ia i le Iunaite Setete o Amerika i le 1975 ma auai i le Vaega-‘au a le Iunaite Setete i le 1980. O le 1980 na ia toe fo’i mai ai i Samoa ma na tofia e avea ma Komesina o le Tinei Mu mo le Auaunaga Tinei Mu a Samoa se’ia o’o i le 1989. Ua faaipoipo o ia ma e to’a-lima ona alo.

By Pai Mulitalo Ale 11 May 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>