Tusi i le fa’atonu - Finauga ua mativa Samoa

17 January 2016, 12:00AM

Saunoa sui Faipule o le Tautua Samoa faapea le Faatonu o le Samoa Observer e uiga i lenei mataupu. Ma aumai mau e faamaonia ai lea taofi. E pei o le tele o fanau laiti ua fa’afaigaluega e matua e faatau oloa ese’ese i le alatele o le taulaga o Apia. O fanau ua le o i aoga ona ua le gafatia e matua le totogi o pili poo resitala ma isi mea fai a komiti o aoga a nu’u. Ae fai mai le Palemia, o manatu ia mai fafo e le talafeagai ma manatu ma tu ma aga a Samoa. Aua o Samoa e leai se mea o se mativa e maua i Samoa, ma ‘aua le aumaia manatu mai fafo poo manatu fa’apalagi e fai ai Samoa. Ae o le upu moni ma le faamaoni, ua matitiva aiga o Samoa ona o tu nei ma aga mai fafo ua fa’atāua e le malo e lima ta’ita’iina ai Samoa. Aemaise lava i nei mau tulafono faapapalagi e pei o aia tatau. Lea ua talepe ai le nofo lelei o tagata o aiga ma nu’u. Aemaise le tu ma le aganu’u mamalu a Samoa. E o’o lava i le gagana a Samoa ua amata ona mou atu. 

Ona ua so’o se mea lava a le malo e fai, ua fa’amuamua lava le gagana faaperetania ae ua fa’atuatuana’i le gagana a Samoa e ana le malo. Ua le gata i totonu i le malo ae faapea fo’i i matagaluega ma aoga. Ua le toe faaaogaina le gagana Samoa, ae ua na o le faapapalagi. Ae o nai matua o le atunu’u e le lava le iloa i le gagana peretania, e matua le malamalama i mea o lo’o tuupu i totonu o le malo Samoa. Ae a silasila i le malo o Saina, i le anoano o le mau tagata nu’u o Saina ua ausia faailoga maualuluga tau a’oa’oga. E pei o Polofesa o Foma’i ma isi e pei o Saienitisi. Aua fo’i e faafoe lava aoga a Saina i le gagana faaSaina. O le tele lava la o tagata Saina o Foma’i, Polofesa ma Saienitisi e le iloa le gagana faaperetania. Silasila i se tasi o faatalatalanoaga na sau i le TV1. E fesili faaSamoa atu le fai polokalame a le TV1 i isi sui o lea faatalatalanoaga ae nanu mai. Ae o la’u vaai o ni Samoa ao-uliuli lava ia sui. E faapena fo’i i le tele o matagataluega a le malo pe a vili atu i le telefoni. A ta fesili atu faasamoa ae sau le tali e nanu mai. Aisea e le faataua ai tu ma aganu’u a Samoa ma lana gagana i totonu o le malo ma matagaluega i aso uma. 

A tatou vaai fo’i i le vevesi o itu faaupufai o le palemene o lo’o iai nei. Ma tausaga ua alu. I taimi faapenei ua sauna le atunuu mo lana faiga palota e saili ai ni sui o le palemene mo le isi nofoaiga e soso’o ai. E matua vevesi lava le atunuu. E le gata i sui tauva o itumalo ae faapea fo’i i tagata palota. Ae sili ai le vevesi o itu faaupufai. E vevesi atu faaupufai ma sui tauva i le faatosina mai o tagata palota. Ae vevesi tagata palota e aisi i sui tauva ma tau faavalea nai sui tauva ae le palota iai. O le ala fo’i lea o le tele o le mau suiga ua iai nei le mau tulafono o faiga palota. Ae sa le faapea i aso ua mavae. A’o lei o’o mai nei mea mai fafo ma palota faapapalagi i Samoa nei. Aua fo’i sa filifili mai lava sui o nu’u ma itumalo it u faaleaganu’u. E leai ni vevesi ma le tele o ni tupe e faaalu a sui tauva. Aua sa tofia mai lava i le va fealoaloa’i faaleaganu’u sui o itumalo o le atunuu i aso ua mavae. Sa anoa foi manatu ma leai ni manatu faaitu au i totonu o le palemene. Sa le faalogoina foi ni finauga ma ni saunoaga i upu le faaaloalo e lafo i totonu o le palemene. Aua sa faafoe i le tulaga mamalu faaleaganu’u ma manatu ma tulaga mamalu faaleaganuu. 

O tulaga ia sa mamalu ma matagofie ai le palemene o Samoa i aso ua mavae. Sa leai ni tikeri maualuluga o le ‘au to’oto’o au ma le au ao sinasina o itu malo ma totofi mai i le palemene i aso ua mavae. Ae loloto tofa ma faautautaga sa latou galulue ai i totonu o le palemene. I tu ma aga faatamali’i ma fa’afale Upolu. Sa leai fo’i ni tikeli maululuga o i latou sa ta’ita’i ma le fa’afoeina le malo o le atunuu. Ae sa maopoopo lelei le malo i tulaga tau tupe. Aua sa galulue ma le faamaoni e faavae i luga o le alofa i le atunuu ma ona tagata, e sa ta’ita’i i le malo i aso ua mavae. E faapea i sui faipule uma o le maota sa tofia mai it u ma aganuu mamalu faasamoa moni. Ae ua nei? Ua matua o i le atunuu i le taugata o soifuaga ua iai nei le atunuu. Talu le le alolofa o i latou o ta’ita’iina le atunuu i nei aso.  Ma le so’ona faaaoga sese o le malosi faata’ita’i e fai ai faaiuga le tonu ma faaaoga sese ai mea totino a tagata o le atunuu. E faamalieina o latou mana’o lasi. Ae o i ai le atunuu i le mativa i so’o se vaega lava o le olaga, ua matua oia lava. 

 

Ia manuia Samoa 

Mailo o Vaiala 


17 January 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>